Γράφουν και σκιτσάρουν για το Καμίνι ο Κοσμάς Παυλίδης και ο Βαγγέλης Χερουβείμ.
Έκλεισε την τηλεόραση και έγειρε πίσω στον καναπέ. Ξεφύσησε να φύγει το ψυχοπλάκωμα που μέρες τώρα ένιωθε κάθε φορά που άκουγε ειδήσεις. Ο νους ταξίδεψε πίσω, δεκαετίες πολλές.
Ανήκε σε εκείνη τη καταραμένη γενιά που βίωσε την εφηβεία της στα χρόνια της σιωπής, μιας σιωπής εγκάθετης, καθεστωτικής, όπως και οι συνταγματάρχες που την επέβαλαν.
Θυμήθηκε τους γονιούς να επαναλαμβάνουν σε κάθε ευκαιρία ότι έπρεπε να σωπαίνει, παντού, στις οικογενειακές συγκεντρώσεις, στις αλάνες που έπαιζε, στο σχολείο, στις παρέες της γειτονιάς.
Θυμήθηκε την πρώτη φορά που αρνήθηκε να σωπάσει, εκεί στην Πατησίων το φθινόπωρο του 73, και στα χρόνια που ακολούθησαν, που συνέχιζε να φωνάζει, να παλεύει για τον κόσμο όπου ήθελε να ζει, και τον ήθελε τότε, την επόμενη μέρα, όχι χρόνια μετά. Και ξαφνικά πάλι σιωπή.
Γιατί; γιατί πίστεψε ότι o κόσμος μπορούσε ν’ αλλάξει, γιατί έμοιαζε μ’ αυτούς που έβγαιναν τότε μπροστά, γιατί σκεφτόταν με τον ίδιο τρόπο, γιατί ήξερε τι έπρεπε να γίνει, γιατί έτσι νόμιζε …
Γιατί το είχανε πει, το είχαν περιγράψει στις συγκεντρώσεις της νεολαίας, στα αμφιθέατρα, στις πορείες, στις απεργίες. Γιατί έλεγαν ότι μαζί θα τα κατάφερναν, γιατί τους πίστεψε μέχρι που κατάλαβε ότι τελικά και δεν ήξεραν και δεν ήθελαν.
Θυμήθηκε τον θυμό, και μετά τον θυμό την απογοήτευση … και την απόσυρση.
Από τότε πέρασαν χρόνια πολλά. Δεκαετίες ολόκληρες σιωπής.
Μεγάλωσε, έκανε οικογένεια, παιδία, μεγάλωσαν κι’ αυτά. Χαμογέλασε.
Το μόνο που είχε κάνει σίγουρα σωστά όλα αυτά τα χρόνια ήταν ότι δεν είπε ποτέ στα παιδιά να σωπάσουν, ότι κράτησε την σιωπή σαν σκελετό στο ντουλάπι, όχι χωρίς κόπο και προσπάθεια πολλές φορές.
Ξανάφερε στο νου τα όποια «λάθη» είχε κάνει όλα αυτά τα χρόνια, με τον τρόπο που είχε μάθει τότε στην νεολαία, «δεν μπορείς να κάνεις κριτική σε κανένα αν δεν έχεις κάνει πρώτα την αυτοκριτική σου».
Αναρωτήθηκε, ήταν λάθος τελικά που προσπάθησε να ζήσει όπως ονειρεύτηκε; Όσο κι’ αν του κόστιζε, όσο κι’ αν τον έλεγαν κορόιδο, όσο κι’ αν κάποιοι εκμεταλλεύονταν το όνειρό του;
Χαμογέλασε ξανά, λίγο πικρά αυτή την φορά, δεν το είχε μετανιώσει ποτέ που δεν λάδωσε, δεν έγλειψε, δεν ζήτησε μια θέση στο δημόσιο, δεν μπήκε σε κανένα κόμμα να προσφέρει τις «υπηρεσίες» του, όπως τόσοι άλλοι που φώναζαν μαζί, εκεί στην Πατησίων.
Θυμήθηκε τότε που αποφάσισε να αρχίσει πάλι να μιλάει, εκείνο το καλοκαίρι του 2008, με τα πρώτα σημάδια της καταστροφής που έβλεπε να έρχεται υπόγεια και αναπάντεχα, από το πουθενά.
Θυμήθηκε την μεγάλη απόφαση να οργανωθεί ξανά, να στηρίξει, να παλέψει, να μην δει ξανά αυτούς απ’ τα παλιά να πουλάνε πάλι την πραμάτεια τους στις γενιές που δεν τους ήξεραν, λες και δεν ήξερε από πριν ότι και πάλι αυτοί θα ήταν οι κερδισμένοι.
Θυμήθηκε τα χρόνια της νέας σιωπής, την αντίδραση σε κάθε προσπάθεια προειδοποίησης, την ανοχή στα νέα λάθη της νέας πεφωτισμένης ηγεσίας, την χλεύη του προδότη που για μια ακόμη φορά τον ακολούθησε σαν ρετσινιά που δεν λέει να φύγει.
Σηκώθηκε και πήγε στο γραφείο του.
Δεν θα έκανε το ίδιο λάθος για δεύτερη φορά.
