Σκίτσο του Γιάννη Δερμετζόγλου από το tvxs
Τρία κείμενα που εκφράζουν το κλίμα που επικρατεί στον χώρο της Αριστεράς αναφορικά με το επίδομα των 600 ευρώ που αποφάσισε να δώσει η κυβέρνηση σε αστυνομικούς και συνοριοφύλακες και την απόφαση αυτή υπερψηφίστηκε από τον ΣύΡιζΑ κατά δήλωση της εισηγήτριας του.
Μποναμάς στη μάχη της ιδεολογικής ηγεμονίας
Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε τέσσερις μέρες πριν από την επίμαχη ψηφοφορία
Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς πως πρόκειται για τη συνηθισμένη τακτική προεκλογικών παροχών. Πως το εφάπαξ επίδομα 600 ευρώ σε αστυνομικούς και λιμενικούς, δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα …δωράκι, που την ώρα της κάλπης θα μεταφραστεί σε αντίστοιχη ψήφο υποστήριξης προς την κυβέρνηση –τι κι αν το Μάη του 2019 ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε εκραγεί κατά της 13ης σύνταξης στους συνταξιούχους, που ανερχόταν κατά μέσο όρο στα 400 ευρώ, και επιτιθέμενος στην τότε κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έλεγε πως «αυτό που θα δώσετε δεν είναι 13η σύνταξη. Πάλι ψέματα λέτε. Ένα προεκλογικό επίδομα είναι, που δίνετε χωρίς ντροπή λίγο πριν τις εκλογές, μήπως αποφύγετε τη συντριβή».
Θα μπορούσε να είναι αυτή η ανάγνωση. Του προεκλογικού μποναμά. Είναι, όμως, έτσι; Ή, τουλάχιστον, είναι μόνο έτσι;
Για να δούμε…
Η ιδεολογική ηγεμονία, ο στόχος
Η συγκεκριμένη πρωθυπουργική εξαγγελία δε γίνεται σε ουδέτερο χρόνο. Γίνεται την ημέρα που ένοπλος αστυνομικός πυροβολεί στο κεφάλι τον 16χρονο Ρομά, Κώστα Φραγκούλη, και παραμονή της επετείου της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιλέγει, καθόλου τυχαία, τη συγκεκριμένη –απολύτως φορτισμένη ημέρα– για αυτή την κίνηση υψηλού συμβολισμού. Και επιλέγει να επιβραβεύσει μόνο αστυνομικούς και λιμενικούς –το επίδομα δεν δίνεται σε στρατιωτικούς– εκείνα δηλαδή τα σώματα ασφαλείας που έχουν να κάνουν με καταστολή και καταπάτηση δικαιωμάτων.
Στέλνοντας σαφέστατο μήνυμα και χαϊδεύοντας τα αυτιά ενός ακροατηρίου, το οποίο όχι μόνο δεν αντιδρά, αλλά επικροτεί με θέρμη φαινόμενα βίας, αυταρχισμού και αυθαιρεσίας εκ μέρους των σωμάτων ασφαλείας.
Ήταν αρχές του 2020 όταν ο Μάκης Βορίδης, σε εκδήλωση κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας της ΔΗΜ.ΤΟ Τρικάλων, έλεγε: «για πρώτη φορά, διαμορφώνονται […] όροι ανατροπής της ηγεμονίας της Αριστεράς και εμπέδωσης της ιδεολογικής ηγεμονίας της Δεξιάς. Αυτό που γίνεται τώρα μπορεί να κρατήσει όχι απλώς την κυβέρνηση, αλλά τις ιδέες μας κυρίαρχες στην Ελλάδα […]. Αυτό γίνεται τώρα, μετά από 40 χρόνια. Αυτό είναι που αλλάζει».
Τόσο απλά, τόσο ξεκάθαρα, τόσο ακομπλεξάριστα. Γιατί αυτό ακριβώς επιδιώκει η Δεξιά και είναι αυτός ο στόχος τον οποίο κλήθηκαν να υπηρετήσουν οι επικοινωνιολόγοι του Μεγάρου Μαξίμου: πρώτιστο μέλημα δεν είναι απλώς η επανεκλογή της ΝΔ στην κυβέρνηση, αλλά η ήττα των ιδεών της Αριστεράς. Γιατί όταν με απολύτως συστηματικό και μεθοδικό τρόπο ενεργοποιούν τα χειρότερα ένστικτα μερίδας των πολιτών –προτάσσοντας το αίσθημα της ασφάλειας– γνωρίζουν καλά τον αντίκτυπο που κάτι τέτοιο θα έχει στο κοινωνικό σύνολο. Και είναι αυτό ακριβώς που επιδιώκουν: την εγκαθίδρυση του φόβου. Που σε συνδυασμό με την οικονομική ανέχεια, θα ταΐσει τον ρατσισμό, τον εθνικισμό, την ξενοφοβία. Που με τη σειρά τους θα οδηγήσουν στην περιχαράκωση και τον ατομικισμό, καταργώντας κάθε έννοια συλλογικής διεργασίας και διεκδίκησης.
Σε ισχύ όλα τα όπλα
Πόλεμο θέσεων διεξάγει η Δεξιά. Και δεν το κρύβει. Από την προσπάθεια να εμπεδώσει και να διευρύνει τις σκληρές νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εφαρμόζει, από τη συνεχή υπόμνηση και εφαρμογή της παραδοσιακής συντηρητικής της ατζέντας, μέχρι την υιοθέτηση πρακτικών από το διεθνώς ανοδικό ρεύμα της alt-right, όλα συντείνουν στο να μπορέσει να επιτευχθεί η ιδεολογική ηγεμονία που διακαώς επιθυμεί χρόνια τώρα.
Κι αν, όπως λέει ο Γκράμσι, η ιδεολογική διαπάλη είναι «πάνω απ’ όλα μια πολιτισμική μάχη για τον μετασχηματισμό της λαϊκής νοοτροπίας» –και ακριβώς σε αυτή τη δυνατότητα μετασχηματισμού των συνειδήσεων εδράζεται η προοπτική της ηγεμονίας– ποιο είναι σήμερα το μείζον ζήτημα για την ηγεμονία της ΝΔ; Μα, φυσικά, η ιδεολογικοποίηση του αυταρχισμού. Τα «λυμένα», επί ημερών της, χέρια των αστυνομικών, είναι απολύτως ενδεικτικό παράδειγμα.
Σε αυτό, λοιπόν, ακριβώς το πλαίσιο εντάσσεται και το επίδομα των 600 ευρώ. Αρκεί να θυμηθεί κανείς, δύο χρόνια πριν, όταν σε τηλεοπτική του συνέντευξη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης –αναφερόμενος στη διαβόητη, προς τους αστυνομικούς, ρήση του πατέρα του «το κράτος είστε εσείς»– έλεγε πως «πρέπει να εξηγήσουμε στους πολίτες κάτι το οποίο θα έπρεπε, νομίζω, όλοι να το αντιλαμβάνονται: ότι το μονοπώλιο της νόμιμης βίας σε ένα κράτος δικαίου το έχει μόνο η Αστυνομία, δεν το έχει κάποιος άλλος». Επιβεβαιώνοντας, εν αγνοία του, τον Πουλαντζά αφού ο νόμος τώρα γίνεται «ο κώδικας της οργανωμένης δημόσιας βίας».
Πόλεμος θέσεων, λοιπόν. Στον οποίον η Αριστερά οφείλει να κατέβει με τα δικά της ιδεολογικά όπλα σε πλήρη παράταξη.
«Με τον ΣΥΡΙΖΑ μας χωρίζει πολιτικό, πολιτισμικό και αξιακό χάσμα», είχε πει πέρυσι από το βήμα της ΔΕΘ ο πρωθυπουργός. Και η αξιωματική αντιπολίτευση έχει κάθε λόγο να υπερασπίζεται και να αποδεικνύει καθημερινά την αλήθεια αυτών των λεγομένων. Δεν έχει κανένα λόγο να επιδιώκει ψευδεπίγραφες δήθεν «κεντρώες» προσεγγίσεις, ούτε να πλειοδοτεί σε πρακτικές βγαλμένες από αντίπαλα ιδεολογικά οπλοστάσια.
Αντιθέτως, οφείλει να δουλέψει πάνω στην εμβάθυνση του ριζοσπαστικού χαρακτήρα της πολιτικής της και στην εκπόνηση εκείνου του προγράμματος που θα εκπροσωπήσει πολιτικά τα φτωχοποιημένα κοινωνικά στρώματα –πείθοντας τις υποτελείς τάξεις να κινητοποιηθούν για την πραγμάτωσή του– έτσι ώστε να αναδείξει τις ταξικές διαιρετικές αντιθέσεις της κοινωνίας.
Γιατί η διαιρετική τομή Αριστερά–Δεξιά, είναι πάντα εδώ, πάντα υπαρκτή. Και όσο κι αν οφείλει να επανανοηματοδοτηθεί το περιεχόμενό της –γιατί η τομή αυτή δεν αφορά το παρελθόν, αλλά το μέλλον, αφορά τι κοινωνία θέλουμε να οικοδομήσουμε– έχει σημασία να αντιληφθούμε πως συνιστά κάτι βαθύτερο από μια απλή κοινωνική, ιδεολογική ή πολιτική διαίρεση.
Είναι ο συμβολισμός, όχι η οικονομική ενίσχυση. Είναι που επέλεξαν μόνο δύο -τελικά τρεις- κλάδους. Είναι που την ίδια μέρα πέθανε παιδί από σφαίρα αστυνομικού
Αν μια είδηση είναι κυρίαρχη ή θα έπρεπε να είναι κυρίαρχη απ’ άκρη σ’ άκρη του πολιτικού φάσματος, είναι η δολοφονία του 16χρονου Κώστα Φραγκούλη από τη σφαίρα του ανώνυμου αστυνομικού.
Πυροβολήθηκε επειδή είναι Ρομά; Πιθανόν. Ο Αλέξης Γρηγορόπουλος δεν ήταν, και δολοφονήθηκε επίσης. Η 19χρονη που βιάστηκε μέσα στο Α.Τ. Ομόνοιας δεν ήταν, και επίσης έγινε θύμα εγκλήματος. Θέλω να πω ότι το συγκεκριμένο έγκλημα είναι ρατσιστικό, αλλά θα μπορούσε το παιδί να βρεθεί νεκρό ακόμη κι αν δεν ήταν Ρομά. Η αστυνομία του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν μοιάζει να ελέγχεται. Ανοίγει κεφάλια φοιτητών, βιάζει, σκοτώνει.
Ο θάνατος του Κώστα Φραγκούλη είναι μια τελευταία απόδειξη ότι η ελληνική αστυνομία περισσότερο θυμίζει χωροφυλακή πια. Κι έχουμε δίκιο να μιλάμε, να επιμένουμε στον εκδημοκρατισμό της, αλλά τώρα μοιάζει σαν να πρέπει να ξεκινήσουμε από το μεταπολιτευτικό μηδέν για να βγει μια άκρη. Δεν είναι τα άτομα το θέμα. Είναι η ασυδοσία που τους δίνεται και τα άγρια ένστικτα που τους καλλιεργούνται και, πιο πολύ απ’ όλα, είναι αυτό το τραγικό δίπολο: αν διαφωνείς με τις πρακτικές της αστυνομίας, τη μισείς κιόλας.
Ναι, μια αστυνομία που δολοφονεί και σκοτώνει δεν είναι μια αστυνομία που πρέπει να αγαπά κανείς αν θέλει να λέγεται υποστηρικτής της Δημοκρατίας. Ίσως, λοιπόν, η αντιπάθεια να μην βρίσκεται προς το επάγγελμα, αλλά προς τους διαχειριστές του. Προς τη συγκεκριμένη κυβέρνηση αρχικά, προς τους μη δημοκράτες εντός του σώματος επίσης.
Κι αυτό, όλο αυτό, επιβραβεύθηκε; Όχι, κατ’ εμέ, δεν επιβραβεύθηκε. Ο υπουργός κύριος Θεοδωρικάκος βασίζεται πάρα πολύ στην ολοένα και πιο συντηρητική ελληνική κοινωνία και η αστυνομία φυλάει αυτόν τον συντηρητισμό. Τον προστατεύει. Τον τροφοδοτεί με αίμα. Την ημέρα που πυροβολήθηκε το παιδί, ανακοινώθηκε το μπόνους των 600 ευρώ και την ημέρα της δολοφονίας του ψηφίστηκε. Για την αστυνομία και τους λιμενικούς και επεκτάθηκε και στην πυροσβεστική, το μοναδικό συμπαθές από όλους σώμα ενστόλων.
Είναι ο συμβολισμός, όχι η οικονομική ενίσχυση. Είναι που επέλεξαν μόνο δύο -τελικά τρεις- κλάδους. Είναι που την ίδια μέρα πέθανε παιδί από σφαίρα αστυνομικού στο κεφάλι. Είναι που λίγο πριν ψηφίστηκε το νομοσχέδιο Γκάγκα και δεν σκέφτηκε κανένας τους υγειονομικούς κι όλους τους άλλους κλάδους που παλεύουν.
Είναι που εκείνη τη μέρα, τη συγκεκριμένη μέρα, το συγκεκριμένο σκεπτικό της συγκεκριμένης κυβέρνησης εμείς το ψηφίσαμε. Γιατί δεν ενδιαφέρονται για τους εργαζόμενους, το έχουν αποδείξει από την πρώτη τους μέρα. Ενδιαφέρονται για τη βιωσιμότητά τους στην εξουσία, επί κυριολεκτικών πτωμάτων νεκρών παιδιών από τον Έβρο και το Αιγαίο έως τον Κώστα Φραγκούλη, επί σωμάτων βασανισμένων από το ΑΠΘ μέχρι το Α.Τ. Ομόνοιας.
Κι εμείς αυτό το ψηφίσαμε.
ΣΥΡΙΖΑ: «μαζεύουν» το ναι στο 600άρι των ενστόλων
Δημήτρης Τερζής στην Εφημερίδα των Συντακτών
Την επέκταση του επιδόματος και σε άλλες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων θα προτείνει η αξιωματική αντιπολίτευση με τροπολογία που θα καταθέσει στη Βουλή.
Με μια παρέμβαση του Ευκλείδη Τσακαλώτου στη Βουλή και στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό, ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. προανήγγειλε την τροπολογία που προτίθεται να καταθέσει, ώστε το έκτακτο επίδομα των 600 ευρώ να μην το λάβουν μόνο οι αστυνομικοί και οι λιμενικοί (όπως έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση) αλλά και έτερες επαγγελματικές ομάδες, όπως οι υγειονομικοί, οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα, δάσκαλοι κ.λπ.
Η προαναγγελία ήταν αποτέλεσμα της αντίδρασης που προκάλεσε στο εσωτερικό της αξιωματικής αντιπολίτευσης η είδηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε την τροπολογία της κυβέρνησης που αφορούσε αστυνομικούς και λιμενικούς. Από προχθές, ένα μεγάλο κύμα αγανάκτησης «από τα κάτω» εκφράστηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατακρίνοντας την απόφαση του κόμματος να ψηφίσει «ναι», την ώρα μάλιστα που μόλις είχε ανακοινωθεί ο θάνατος του 16χρονου Ρομά, ο οποίος πυροβολήθηκε από αστυνομικό κατά τη διάρκεια καταδίωξης την προηγούμενη εβδομάδα.
Οι αντιδράσεις από τα κάτω έφτασαν σιγά σιγά στην κορυφή του κόμματος, με στελέχη της «Ομπρέλας» να ζητούν έκτακτη σύγκληση της Πολιτικής Γραμματείας. Τελικά, σε συνάντηση του προεδρείου της Κ.Ο. αποφασίστηκε να κατατεθεί τροπολογία που θα περιλαμβάνει κι άλλες επαγγελματικές ομάδες. Η αλήθεια είναι, όμως, ότι όλο αυτό θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί, αν πρυτάνευε η λογική της συμπεριληπτικής τροπολογίας από την αρχή.
Εσωκομμματικές αντιδράσεις
Στο σκέλος των αντιδράσεων τώρα, αφορούσαν κατά κύριο λόγο δύο ζητήματα: πρώτον, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να είναι παρακολούθημα της Ν.Δ. και να λειτουργεί «ψηφοθηρικά» απέναντι σε μια κατηγορία υπαλλήλων που έτσι κι αλλιώς δεν ψηφίζει ΣΥΡΙΖΑ στην πλειονότητά της. Υπενθύμιζαν, επίσης, ότι το εν λόγω επίδομα ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό τη μέρα του συμβάντος στη Θεσσαλονίκη και πως είχε επικριθεί έντονα από τον ΣΥΡΙΖΑ. Επικαλούνταν, μάλιστα, και τον τομεάρχη Προστασίας του Πολίτη του κόμματος, Χρήστο Σπίρτζη, ο οποίος το είχε χαρακτηρίσει «μαυρογιαλούρικο».
Το δεύτερο σκέλος στο οποίο εστίαζαν την κριτική τους ήταν το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να παίρνει θέση υπέρ μιας συγκεκριμένης κατηγορίας υπαλλήλων, της οποίας το κύριο χαρακτηριστικό είναι πως ανήκει στις κατασταλτικές μονάδες του κράτους, με αλλεπάλληλα κρούσματα αυθαιρεσίας και βίας επί των ημερών της Ν.Δ.
Στον αντίποδα, οι υπερασπιστές της κομματικής γραμμής πρόβαλλαν ως επιχείρημα πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να στέκεται απέναντι σε καμία κατηγορία εργαζομένων και ότι «δεν είναι όλοι ίδιοι». Το γεγονός δηλαδή ότι κάποιοι αστυνομικοί ξεφεύγουν από τα όρια και αυθαιρετούν δεν είναι αρκετό ώστε να καταδικαστεί ολόκληρο το αστυνομικό σώμα.
Κάπως έτσι, το βράδυ της Τρίτης, υπήρξαν στοχευμένες αντιδράσεις, με τη Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης να δημοσιεύει κείμενο στο διαδίκτυο, εκφράζοντας την αντίθεσή της, ενώ ακολούθησε και κείμενο 450 στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. στο ίδιο πλαίσιο με τίτλο «Οχι στ’ όνομά μας». Σε αυτό ανέφεραν, μεταξύ άλλων, πως «η ψήφιση του προεκλογικού επιδόματος εξαγοράς των ενστόλων, από δυνάμεις της Αριστεράς όπως ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και το ΚΚΕ, είναι μια πράξη που προκαλεί αποστροφή και έντονο προβληματισμό στον κόσμο της Αριστεράς» και κατέληγαν ζητώντας από τον ΣΥΡΙΖΑ «να επανατοποθετηθεί επί του θέματος στη συζήτηση του προϋπολογισμού. Σε κάθε περίπτωση, διακηρύσσουμε ότι πράξεις όπως αυτή μας βρίσκουν κατηγορηματικά αντίθετους και δεν μας εκπροσωπούν. Οχι στο όνομά μας!».
Μέρες του… 2020
Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από ακριβώς δύο χρόνια είχε συμβεί το ίδιο. Ηταν τον Δεκέμβριο του 2020 όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθούσε και πάλι την πρόταση της Ν.Δ. για έκτακτο επίδομα στους αστυνομικούς και στους υπαλλήλους των φυλακών. Η πρόταση είχε γίνει έπειτα από ένα όργιο αστυνομικής καταστολής στις πορείες για τον Αλέξη Γρηγορόπουλο.
Το θέμα είχε σηκωθεί και πάλι από τα κάτω, από απλούς ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ που είχαν αντιδράσει απέναντι στο κρεσέντο αστυνομικής βίας εκείνων των ημερών. Στα κομματικά όργανα υπήρξαν αντιδράσεις από στελέχη της «Ομπρέλας». Υπενθυμίζεται πως και τότε είχε αποφασιστεί η απόσυρση της τροπολογίας και η επανακατάθεσή της με την πρόβλεψη ότι σ’ αυτήν θα περιλαμβάνονταν και άλλες επαγγελματικές κατηγορίες.
