Της Μαρίας Λυκούρα από την εφημερίδα Εποχή
Η δημοτική αρχή Μπακογιάννη για μια ακόμα φορά αποδεικνύει ότι ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται τα θέματα της Αθήνας είναι η πλήρης αδιαφορία για τη γνώμη των ανθρώπων.
Κάθε απόφαση λαμβάνεται χωρίς διαβούλευση, χωρίς μελέτη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της κάθε γειτονιάς και με μόνο γνώμονα το κέρδος και την πλήρη τουριστικοποίηση.
Η Δημοτική Αγορά Κυψέλης είναι το πρόσφατο παράδειγμα αυτής της αντιμετώπισης. Ο δήμος Αθηναίων προχώρησε σε απευθείας ανάθεση της διαχείρισής της στην Τεχνόπολη ΑΕ και οι επιχειρήσεις, οι φορείς κοινωνικής οικονομίας, εκπαίδευσης και πολιτισμού που δραστηριοποιούνταν εκεί κλήθηκαν να αποχωρήσουν.
Χωρίς να προηγηθεί ουδεμία αξιολόγηση, η Δημοτικά Αγορά που μόλις πριν 6 χρόνια είχε ανακαινιστεί, από την 1η Ιανουαρίου έκλεισε για να ανακαινιστεί ξανά!
Το ιστορικό κτίριο της Κυψέλης (αρχιτεκτονικό δείγμα του αθηναϊκού μοντερνισμού) ανεγέρθηκε το 1935. Έκτοτε απειλήθηκε αρκετές φορές με κατεδάφιση, η οποία αποτράπηκε ύστερα από παρεμβάσεις και διαμαρτυρίες των κατοίκων της περιοχής.
Σύμφωνα με επιγραφή, ανακαλύφθηκαν τυχαία κατά τη διάρκεια των εργασιών συντήρησης του κτιρίου το 2016 και φτιάχτηκαν για τον εορτασμό των 26 χρόνων του ΚΚΕ, λίγο μετά την απελευθέρωση το 1944 και λίγο πριν από τα Δεκεμβριανά.
Ο σεισμός του 1999 άφησε τα σημάδια του και η Δημοτική Αγορά μέχρι το 2003 ερήμωσε. Το 2004 πέρασε έναν ακόμα κίνδυνο κατεδάφισης, αλλά μετά από κινητοποίηση κατοίκων και κοινωνικών φορέων της περιοχής χαρακτηρίστηκε το 2005 ως διατηρητέο κτίσμα.
Από τον Δεκέμβριο του 2006 άνοιξε ένα σημαντικό κεφάλαιο στην ιστορία του χώρου και της γειτονιάς της Κυψέλης με το ανοικτό αυτοδιαχειριζόμενο μοντέλο λειτουργίας, κατόπιν τοπικής πρωτοβουλίας κατοίκων και φορέων, μέσω ανοικτών συνελεύσεων, που διήρκεσε σχεδόν 5 χρόνια, με τη Δημοτική Αγορά να φιλοξενεί πάνω από 600 πολιτιστικές εκδηλώσεις (θεατρικές παραστάσεις, μουσικά δρώμενα και συναυλίες, εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας, παρουσιάσεις βιβλίων, εκδηλώσεις δημόσιων σχολείων, θεματικές συζητήσεις και συνελεύσεις εργαζομένων).
Επίσης, στο πλαίσιο της κοινωνικής αλληλεγγύης, στον χώρο λειτούργησαν συλλογικές κουζίνες, πραγματοποιήθηκαν μαθήματα ελληνικής γλώσσας σε μετανάστες και τόσα άλλα.
Παρά τις όποιες αστοχίες και τα λάθη, η προσπάθεια αυτοδιαχείρισης της Δημοτικής Αγοράς ως χώρου πολιτισμού και αλληλεγγύης αγκάλιασε σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.
Από το 2012 ο χώρος επέστρεψε, κατόπιν αστυνομικής επέμβασης, στον δήμο, που ξεκίνησε με πόρους του ΕΣΠΑ την ανακαίνιση, η οποία ολοκληρώθηκε το 2016 με το τοπικό ΚΕΠ να στεγάζεται εκεί.
Ακολούθησε η σύμβαση με το Impact Hub, τον οργανισμό διαχείρισης που ανέλαβε τη λειτουργία της Δημοτικής Αγοράς από το 2017 επί δημαρχίας Καμίνη μέχρι το τέλος του 2022.
Η πρόσφατη ιστορία του χώρου και τα χνάρια που άφησαν οι άνθρωποι με τη συμμετοχή τους στα κάθε είδους εγχειρήματα, θα έπρεπε να καθιστούν τη διαρκή ενεργό συμμετοχή των κατοίκων απαράβατο όρο για τη λειτουργία του προς όφελος της γειτονιάς και της πόλης ευρύτερα.
Δυστυχώς, η παραχώρηση στην Τεχνόπολη ΑΕ λαμβάνει υπ’ όψιν μόνο ότι η Δημοτική Αγορά Κυψέλης είναι διατηρητέο μνημείο, όπως και το παλιό εργοστάσιο φωταερίου, θεωρώντας τον σκοπό τους ανάλογο και παραβλέποντας τις σημαντικές διαφορές ως προς τον τόπο, τη χρήση και την ιστορία τους.
Είναι σαφής η αναγκαιότητα να διασφαλιστεί η αντιμετώπιση της Δημοτικής Αγοράς ως νεότερο μνημείο, σύμφωνα με το πλαίσιο προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Παράλληλα, όμως, μόνο μέσω ενός σχήματος δημοκρατικής διαχείρισης του δήμου, με συμμετοχή εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας, θα διασφαλιστεί ότι η κοινωνική αλληλεγγύη θα συνεχίσει να αποτελεί έναν από τους κύριους σκοπούς αυτού του χώρου και οι πολιτιστικές εκδηλώσεις και οι συνελεύσεις θα γίνονται με κριτήρια πλουραλισμού, ίσης μεταχείρισης και αποφυγής διακρίσεων.
Επίσης, η συμμετοχή κατοίκων και συλλογικοτήτων στη λήψη των αποφάσεων είναι η μόνη εγγύηση ότι οι εμπορικές δραστηριότητες θα διέπονται από κανόνες και διαφάνεια. Παράλληλα, αίτημα των κατοίκων της γειτονιάς είναι να συνεχίσει να λειτουργεί εντός της Δημοτικής Αγοράς το ΚΕΠ.
