Του Τριαντάφυλλου Μηταφίδη* για το Καμίνι
Στη χώρα μας πολλοί συνεργάτες των κατοχικών δυνάμεων όχι μόνο δεν λογοδότησαν για τις εγκληματικές τους πράξεις, αλλά και ενσωματώθηκαν στον αυτοαποκαλούμενο «εθνικό κορμό», καταλαμβάνοντας μάλιστα υψηλά πόστα, αφού ο «εθνικόφρων» πολιτικός κόσμος φρόντισε να μην τιμωρηθούν παραδειγματικά. Παράλληλα επιδόθηκε στον «σωφρονισμό» της ιστορικής μνήμης, ακόμη και στην «υγειονομική ταφή» της.
Τέτοια περίπτωση είναι, δυστυχώς, η Θεσσαλονίκη, μια πόλη με σβησμένα τα «μη εθνικώς ορθά» μνημονικά ίχνη από το μαρτυρικό και αντιστασιακό – αγωνιστικό παρελθόν της. Για χρόνια παρέμεινε χωρίς μνημείο για το Ολοκαύτωμα, αλλά με ταφόπλακες στους δρόμους, στις εκκλησίες και στις πλατείες, από το συλημένο, 450 ετών, εβραϊκό νεκροταφείο. Αλλά και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο είναι χτισμένο πάνω σε χιλιάδες βεβηλωμένους τάφους.
Όταν εξοστρακίζεται η μνήμη μιας ολόκληρης ιστορικής περιόδου, αυτό ισοδυναμεί με μνημοκτονία, που στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης, δεν εξαντλείται μόνο στην αποσιώπηση της επί αιώνες εβραϊκής παρουσίας στην πόλη, αλλά επίσης και στο μεταπολεμικό ξέπλυμα των αξιωματούχων της τριπλής Κατοχής, που υπηρέτησαν με υπερβάλλοντα ζήλο τους δήμιους των Ναζί, τους Ιταλούς και Βούλγαρους φασίστες.
Έτσι, σχεδόν μισό αιώνα από την κατάρρευση της χούντας, η συντηρητική Διοίκηση του δήμου Θεσσαλονίκης, «συμμορφούμενη» προς μία αμφισβητούμενη απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης (149/29-3-2022), έσπευσε, χωρίς απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, να καθαιρέσει το όνομα του αείμνηστου Αλβέρτου Ναρ, γόνου θυμάτων του Ολοκαυτώματος, συγγραφέα και θεματοφύλακα της κοινωνικής μνήμης της πόλης μας, και να επανατοποθετήσει τις πινακίδες με το όνομα του στρατηγού Αθ. Χρυσοχόου.
Ο τελευταίος υπήρξε συνεργάτης των ναζιστικών κατοχικών δυνάμεων στη Θεσσαλονίκη και με την έγκρισή τους διορίστηκε από τις κατοχικές κυβερνήσεις Φρούραρχος της πόλης, Γενικός Επιθεωρητής Νομαρχιών Μακεδονίας και Γενικός Διοικητής Μακεδονίας. Αντιφάσκοντας προς τον εαυτό του, το Διοικητικό Εφετείο Θεσσαλονίκης αποφάνθηκε πως δεν υπήρχε «το στοιχείο του εξαιρετικού και της αναγκαιότητας για την µετονοµασία», αν και αναγνώριζε ότι «η απόδοση του ονόµατος του στρατηγού Αθανασίου Χρυσοχόου έγινε από το Δηµοτικό Συµβούλιο που είχε διορίσει η δικτατορία των συνταγµαταρχών», δηλαδή από όργανο που είχε συσταθεί παράνοµα, κατά κατάλυση του Συντάγµατος (!)
Ταυτόχρονα οι απόγονοί του, αντί να ζητήσουν συγγνώμη για την εθνικά επιλήψιμη δράση του, με έσυραν στα δικαστήρια, μαζί με τους συντρόφους μου Αλέκο Γρίμπα και Σπύρο Σακέττα – επίσης πρώην δημοτικούς συμβούλους και πολιτικούς κρατούμενους της χούντας – με την κατηγορία της «προσβολής μνήμης νεκρού», απαιτώντας αποζημιώσεις 600.000 ευρώ συνολικά!
Την ίδια στιγμή, ο Χώρος Μνήμης για την Αντιδικτατορική Αντίσταση στο Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, ανακριτικό κολαστήριο της χουντικής ΚΥΠ, που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ παραχώρησε το 2015 στον ΣΦΕΑ 1967-1974 ως μόνιμη έκθεση, απειλείται με έξωση (!) από το Υπουργείο Άμυνας. Επικαλείται το ισχύον, χουντικό καταστατικό λειτουργίας των πολεμικών μουσείων του 1969, σύμφωνα με το οποίο σκοπός τους είναι «η προβολή των ιερών αγώνων του Ελληνικού Έθνους από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερον» – εξαιρουμένου, φυσικά, του «ανίερου, αντεθνικώς δρώντος» – κατά τους πραξικοπηματίες – αντιδικτατορικού αγώνα (!) για την Ελευθερία, τη Δημοκρατία, την Εθνική Ανεξαρτησία και την κοινωνική προκοπή. Βλέπετε η αναιμική «αποχουντοποίηση» δεν μας απάλλαξε από τα κατάλοιπα της «νομοθεσίας των βαρβάρων».
Επίσης, εδώ και καιρό γνωστοί αντιδραστικοί και συντηρητικοί πολιτικοί κύκλοι της πόλης επιχειρούν να παραχαράξουν τα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν στην απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ναζιστικό ζυγό, με την αποφασιστική, σωτήρια για τις υποδομές της πόλης επέμβαση των ανταρτικών δυνάμεων του ΕΛΑΣ στις 30 Οκτωβρίου 1944, ημέρα που γιορτάζεται πλέον επίσημα με Προεδρικό Διάταγμα που εξέδωσε η κυβέρνησή μας το 2016. Απαιτούν μάλιστα να καθαιρεθεί η αναθηματική στήλη, που έχει τοποθετηθεί επί δημαρχίας Μπουτάρη προς τιμήν των μαχητών του ΕΛΑΣ, στην προσπάθειά τους να νεκραναστήσουν την αντικομμουνιστική «εθνικοφροσύνη», που χρεοκόπησε μαζί με την χούντα.
Όσο για τη διοίκηση του δήμαρχου Ζέρβα, δείχνοντας την ίδια έλλειψη σεβασμού προς την ιστορία της πόλης, όπως και στην περίπτωση του ξηλώματος των αρχαιοτήτων στο σταθμό της Βενιζέλου, έχει μετατρέψει και πάλι τη μαρτυρική πλατεία Ελευθερίας σε πάρκινγκ, προσβάλλοντας τη μνήμη των αδικοχαμένων Εβραίων συμπολιτών μας.
Ο ιστορικός αναθεωρητισμός, εξισώνοντας θύτες με θύματα και ανατρέποντας το δημοκρατικό κεκτημένο της αντιφασιστικής νίκης, στην οποίαν συμβάλαμε με βαρύτατο τίμημα, λειτούργησε ως «πλυντήριο» των μαζικών ναζιστικών – φασιστικών εγκλημάτων. Έτσι προετοίμασε το έδαφος, σε συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, για να βλαστήσει η κακή σπορά του ηττημένου ναζισμού στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Για μας τους δεσμώτες της χούντας αποτελεί ζήτημα αρχής ηκάθαρση της Θεσσαλονίκης από τα κατοχικά φαντάσματα. Αλλά και το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης και η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης όφειλαν να υπερασπίσουν την μετονομασία της οδού Αθ. Χρυσοχόου σε Αλβέρτου Ναρ, που δεν στηρίχτηκε σε δήθεν «ιδεοληψίες της Αριστεράς», αλλά στην ιστορική αλήθεια και στην ανάγκη η Θεσσαλονίκη να σεβαστεί το μαρτυρικό όσο και αντιστασιακό παρελθόν της.
Τριαντάφυλλος Μηταφίδης
Υποψήφιος βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Α΄ Περιφέρειας Θεσσαλονίκης
