Του Μπάμπη Γεωργούλα, αναδημοσίευση από την Εποχή
Μπροστά στην ηχηρή ήττα της Αριστεράς, στην απρόσμενη εκλογική επιδοκιμασία της νεοφιλελεύθερης Δεξιάς και την επικίνδυνα ενισχυμένη εμφάνιση της Ακροδεξιάς, δεν μπορείς να βάλεις τεχνητούς φραγμούς στη συζήτηση για τις αιτίες που προκάλεσαν το φαινόμενο και για την πολιτική με την οποία αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά.
Σημασία, όμως, δεν έχει μόνο τι είναι υπό συζήτηση, αλλά και πώς συζητιέται. Με εντιμότητα και ειλικρινή διάθεση για να δοθούν απαντήσεις, ή με παραπειστικό και αδιέξοδο τρόπο; Αν, για παράδειγμα, μια πολιτική επιλογή που προτείνεται, είναι συνέχεια και εξέλιξη μιας πολιτικής που έχει ήδη δοκιμαστεί, θα αρχίσουμε τη συζήτηση σαν να κουβεντιάζουμε για πρώτη φορά, ή θα κάνουμε πρώτα τον κόπο να αποτιμήσουμε κριτικά τα αποτελέσματα της εφαρμογής της;
Φταίνε όλοι οι άλλοι
Για κάθε καλόπιστο συζητητή η απάντηση θα ήταν προφανής. Στην πράξη, όμως, φαίνεται πως έχουν αλλιώς τα πράγματα. Τις τελευταίες μέρες ρίχνεται στη συζήτηση η πρόταση να μετέχει πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ στην ευρωομάδα των Σοσιαλδημοκρατών, μαζί με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, και να εγκαταλείψει την ομάδα της ευρωπαϊκής Αριστεράς. Υιοθετείται, μάλιστα, από υποψήφιο για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο Ν. Παππάς.
Και επειδή η πρόταση αυτή αποτελεί συνέχεια και μετεξέλιξη προς το χειρότερο της στρεβλής αντίληψης που είχε τμήμα της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ για τη διεύρυνσή του, επιχειρηματολογεί υπέρ αυτής της νέας πρότασης λέγοντας ότι η διεύρυνση δεν απέδωσε, διότι ήταν μεν ομόφωνη, η εφαρμογή της, όμως, δεν ήταν ομόθυμη. Επομένως, τώρα χρειάζεται μια ξεκάθαρη στάση, αν θέλουμε να συναντηθούμε με τη μεσαία τάξη.
Δηλαδή, να έχουμε δύο κεντροαριστερά κόμματα στον τόπο μας, ώσπου να φάει το ένα το άλλο. Ή μήπως ώσπου να συγχωνευτούν; Κι ένας ταλαίπωρος ψηφοφόρος που ακούει, σε όποια τάξη κι αν ανήκει, γιατί θα πάει μέσω Καλαμπάκας στη Χαριλάου Τρικούπη κι όχι απ’ ευθείας; Και η υπόσχεση για μια σύγχρονη Αριστερά του 21ου αιώνα τι θ’ απογίνει; Και ο κόσμος που αναφέρεται σ’ αυτήν από ποιους θα εκπροσωπηθεί, από το ΚΚΕ; Ο ορισμός του πολιτικού παραλογισμού.
H ίδια η πολιτική πότε θα ελεγχθεί;
Δεν θα επιμείνουμε περισσότερο σε ό,τι αφορά τον παραλογισμό και το διαλυτικό αποτέλεσμα που μπορεί να επιφέρει, καθώς απαιτεί όχι απλά αναπροσανατολισμό του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ανατροπή θεμελιωδών όρων της ύπαρξής του. Έχει, όμως, σημασία να δούμε ποια άποψη για την ουσιαστική συζήτηση των σοβαρών προβλημάτων του κρύβει.
Είναι η γνωστή αντίληψη της «φυγής προς τα εμπρός», προκειμένου να μη συζητηθούν ποτέ τα αποτελέσματα της κάθε φορά εφαρμοσμένης πολιτικής. Είναι η λογική του «ό,τι έγινε έγινε, να δούμε τι κάνουμε από εδώ και πέρα». Το παρελθόν δεν χρειάζεται αναμόχλευση, δεν έχει καμιά σχέση με το παρόν και το μέλλον, η κριτική αποτίμησή του είναι εμπόδιο, η ανάληψη ευθυνών αμάρτημα μέγα. Δοκιμάστηκε το 2019 με τα γνωστά αποτελέσματα.
Δεν πρόκειται για μια θεωρητική διαφορά. Έχει πολύ πρακτικά αποτελέσματα. Με την πρακτική αυτή δεν επιχειρείται μόνο η αποποίηση ευθυνών, με τη μεταβίβαση της ευθύνης αυτοδικαίως και αυτομάτως σε όσους δεν έδρασαν ομόθυμα, με δικαιολογίες σαν των μικρών παιδιών, «δεν το έκανα εγώ, ο διπλανός μου». Αυτό, όμως, είναι κατανοητό και ανθρώπινο, θα μπορούσαμε να πούμε. Το πολύ χειρότερο είναι ότι με τον τρόπο αυτό απορρίπτεται η ίδια η ιδέα της κριτικής αποτίμησης της μιας ή της άλλης επιλογής. Έτσι που να μη μπορεί κανείς να καταλήξει πού έγινε λάθος επιλογή, λάθος χειρισμός, σε τι οφείλεται η όποια αστοχία. Αξίζει να θυμηθούμε εδώ την αλλεργία που είχε προκαλέσει το 2019 ο απολογισμός που είχαν επεξεργαστεί τρία εξαιρετικά στελέχη και η αχρησία στην οποία περιέπεσε. Ο αγνωστικισμός είναι ο πατέρας της «φυγής προς τα εμπρός». Και βολεύει όσους αποφεύγουν να κατανοήσουν πριν αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Η ανάγκη νέας σύνθεσης
Έτσι θα γίνει η συζήτηση και τώρα; Η σκέψη, που προβλήθηκε από ορισμένες πλευρές, ότι δεν πρέπει εκλογή προέδρου και διαρκές συνέδριο να γίνουν άμεσα, αλλά να δοθεί χρόνος για ουσιαστική συζήτηση, δεν είναι αβάσιμη. Αν, όμως, είναι να γίνει τέτοια συζήτηση, και μια ζωή να κουβεντιάζουμε, συμπέρασμα δεν πρόκειται να βγει. Και όπως φαίνεται, ένα τμήμα της στελέχωσης, που καλυπτόταν ως τώρα πίσω από τον Αλ. Τσίπρα, θέλει να την αποφύγει. Αυτή η συζήτηση θα γίνει. Όχι γιατί τη θέλει ο ένας ή ο άλλος, αλλά γιατί την έχει ανάγκη ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ, την έχει ανάγκη η αριστερά και η κοινωνία. Τώρα, όχι κάποια άλλη στιγμή της κατά φαντασίαν πορείας «προς τα εμπρός», πάνω σε ερείπια, ίσως.
Για να γίνει δυνατή μια «νέα σύνθεση», όπως ζήτησε η Έφη Αχτσιόγλου, να «ξαναβρούμε το ιδεολογικό και πολιτικό περιεχόμενό μας», να δείξουμε «ικανότητα σύνθεσης», όπως επισήμανε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, κατά την κατάθεση της υποψηφιότητάς του, είναι απαραίτητο να κατανοηθεί γιατί χώλαινε σοβαρά η παλιά. Κι αυτό δεν μπορεί να συμβεί στη ζεστή φωλιά των εμμονών που δοκιμάστηκαν, μας έφεραν ως εδώ και απειλούν να οδηγήσουν και τον ΣΥΡΙΖΑ στην πασοκοποίηση.
