Ανάρτηση του δικηγόρου Γιώργου Κουνάνη
Εξώφυλλο από ποίημα του Απόστολου Μαγγανάρη
Ξερνάω με τη δήθεν μετριοπάθεια και την ενθύμηση του νομικού πολιτισμού περί τεκμηρίου αθωότητας ΜΟΝΟ όταν κατηγορείται κάποιο φιλενάδι τους. Αντίθετα, όταν κάποιο το νιώθουν απέναντί τους, με άκρατη ευκολία το κατασπαράσσουν και τζοϊνάρουν τον όχλο και τις κρεμάλες.
Αυτές τις ημέρες αναδεικνύεται τόσο εκρηκτικά το παραπάνω, απ’ όλες τις πλευρές της πολιτικής ζωής του τόπου. Η απέραντη υποκρισία και τα δύο μέτρα και δύο σταθμά κομμάτων κι αποκομμάτων που αποζητούν την εξουσία σαν αρπακτικά.
Το τεκμήριο αθωότητας επιτάσσει να αντιμετωπίζεται ένα κατηγορούμενο πρόσωπο ως αθώο τέλεσης αυτού για το οποίο κατηγορείται από την Πολιτεία, μέχρι η υπόθεσή του να κριθεί δικαστικά αμετάκλητα. Αυτό συνήθως παίρνει περί την δεκαετία.
Είναι τεράστια κατάκτηση του πολιτισμού που προσπαθεί να ξεφύγει απ’ την φρικαλεότητα του εκκλησιαστικού μεσαίωνα, του κυνηγιού μαγισσών και την απέραντη κι ανεξέλεγκτη εξουσία που μπορεί να έχει ο κρατικός μηχανισμός απέναντι στην ύπαρξη κι υπόσταση του ατόμου.
Σε ένα σύστημα που επιτρέπει να κόβονται κεφάλια χωρίς διαδικασίες δίκαιης δίκης, στη θέση του ποινικά κατηγορουμένου μπορεί να βρεθεί πανεύκολα το οποιοδήποτε, ανάλογα με τα εκάστοτε εξουσιαστικά συμφέροντα. Όποια δε νιώθει την τεράστια επικινδυνότητα κυρίως για τα πιο ευάλωτα μεταξύ μας, ζει σε μια φούσκα.
Ωστόσο, πώς μπορείς να περιμένεις από μια κοινωνία που έχει χάσει την εμπιστοσύνη της στο δικαστικό σύστημα να κάνει κάτι τόσο υπεράνθρωπο; Το MeToo και τα συγγενή χειραφετητικά κινήματα, αυτήν την απόγνωση εκφράζουν. Μια κραυγή αγωνίας για μια δικαιοσύνη που μπάζει από παντού και μια νομοπαρασκευαστική διαδικασία που συνεχίζει να έχει πελατειακές βάσεις μαφιόζικου τύπου.
Επίσης, πώς ακριβώς ”είσαι με το θύμα” όταν το τεκμήριο αθωότητας το θυμάσαι μόνο όταν βολεύει την παράταξη ή την κοινωνική σου ομάδα;
Κι εν τέλει, πώς ακριβώς τα θύματα θα βρίσκουν ενδυνάμωση να καταγγέλλουν, όταν αποκαλύπτονται δημόσια τα στοιχεία τους και προτίθεσαι κι αξιώνεις να περιμένουμε τόσα χρόνια στη σιωπή αντί να απαιτείς να γίνονται πιο γρήγορες οι δικαστικές διαδικασίες, με αυστηρούς ανεξάρτητους μηχανισμούς αντιβάρων, συστήματα πρόληψης με θυματοκεντρικά αστυνομικά πρωτόκολλα ενώ τα θύματα ποινικών αδικημάτων θα προστατεύονται ως μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος (αυτούς που η δεξιά αποκαλεί κουκουλοφόρους, you know);
Η κοινωνική κατρακύλα της έκφρασης ”τον/την/το ρώτησα, μου είπε ότι δεν το έκανε, οπότε όλα καλά” ας μην επιτρέψουμε να γίνει ανεκτή ποτέ και πουθενά.
Ας μην επιτρέψουμε όμως να γίνει ανεκτή και η ”καταδίκη” χωρίς άμεση και δίκαιη δίκη. Η κοινωνική θανατική ποινή γυρίζει μπούμερανγκ σε όλες μας όσο και η εγκληματικότητα.
