Πολύ συχνά για να υποστηρίξουμε μία άποψή μας, ή και για να καλύψουμε τα κενά που δεν μπορεί η δημοτική να καλύψει, χρησιμοποιούμε ιστορικές στερεοτυπικές φράσεις που έχουν επιβιώσει στο διάβα των αιώνων και προέρχονται από την αστείρευτη ελληνική γραμματεία αλλά και από τη γλώσσα της εκκλησίας.
Για το άλλο μισό του ουρανού, τη γυναίκα, έχουν διασωθεί πάρα πολλές, συχνά αρνητικές και υποτιμητικές για το ρόλο της φράσεις, που δυστυχώς χρησιμοποιούνται, για να ενισχύουν τα αταβιστικά κατάλοιπα των πατερναλιστικών προκαταλήψεών μας.
Από το “Λυχνίας σβεσθείσης, πάσα γυνή ομοία.” του κυνικού Διογένη και το “Θάλασσα και πυρ, και γυνή τρίτον κακόν” του Μένανδρου, ως το “Γυναικός κολακεία ψιθύρισμα όφεως” του αγίου Ιωάννη της κλίμακος, μεσολάβησαν πολλοί αιώνες, και διατυπώθηκαν πάμπολλοι αφορισμοί.
Εξ αυτών ελάχιστοι αναγνωρίζουν και επαινούν το ρόλο της. Ένας εξ αυτών το “εκ γυναικός πηγάζει τα κρείττω” , από την γυναίκα πηγάζουν τα καλύτερα, ειπώθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, από την Κασσιανή, ως απάντηση στον αυτοκράτορα Θεόφιλο.
Ο Θεόφιλος στη διαδικασία επιλογής συζύγου, θαμπωμένος από την ομορφιά της, όταν την πλησίασε της είπε «διά γυναικός ἐρρύη τὰ φαῦλα», “Από μία γυναίκα ήρθαν στον κόσμο οι συμφορές”, αναφερόμενος στην Εύα.
Η ετοιμόλογη απάντηση της Κασσιανής, “εκ γυναικός πηγάζει τα κρείττω” που υπονοούσε την Θεοτόκο, ενεργοποίησε τα εγωιστικά αντανακλαστικά του Θεόφιλου που την απέρριψε και επέλεξε τη Θεοδώρα.
Σύμφωνα πάντα με την παράδοση. της οποίας η ιστορικότητα αμφισβητείται, ο Θεόφιλος δεν την ξεπέρασε ποτέ και προς το τέλος της ζωής του προσπάθησε να την συναντήσει, χωρίς αποτέλεσμα όμως. γιατί η Κασσιανή έχοντας αφοσιωθεί στην μοναστική ζωή, τον απέφυγε.
Πηγή: Οι «Λέξεις» εμπεριέχονται στα Βιβλία – Ημερολόγια του Γιώργου Παπαζαχαρίου «Ταξιδεύοντας με τις λέξεις» 2020 – 2024 που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ταξιδευτής και τις δημοσιεύουμε με την άδεια και του εκδότη, Κώστα Παπαδόπουλου και του Γιώργου Παπαζαχαρίου.
