Ένα καινοτομικό και ριζοσπαστικό τρόπο για να ξεπεράσουν την κρίση που έπληξε την πόλη τους, όταν έκλεισαν οι βιομηχανίες χάλυβα, βρήκαν οι κάτοικοι της Σουηδικής πόλης Εσκιλστούνα. Αποφάσισαν με τον συντονισμό των δημοτικών αρχών να δημιουργήσουν το μεγαλύτερο στον κόσμο πλήρες κέντρο ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης σκουπιδιών και παλαιών αντικειμένων.
Η ιδέα της οικολογίας, του διαχωρισμού και της ανακύκλωσης των σκουπιδιών υπάρχει σε όλο τον κόσμο. Όμως, απ’ ότι φαίνεται, μόνο σε μία χώρα που κυριαρχεί η προτεσταντική ηθική και επικρατεί η σοσιαλδημοκρατική οργάνωση, παρ’ όλη την αλλαγή των κυβερνήσεων τα τελευταία χρόνια, θα μπορούσε ο κόσμος να ακολουθήσει τόσο πιστά τις οδηγίες των αρχών:
Στη Σουηδία, σε κάθε σπίτι, κατάστημα, χώρο εργασίας υπάρχουν επτά (7) κάδοι απορριμμάτων όπου διαχωρίζονται στη βάση τους ακόμα και οι ποιότητες του χαρτιού:
Πράσινος για υπολείμματα από το φαγητό,
ροζ για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα,
γκρι για μέταλλο,
πορτοκαλί για πλαστικό,
κίτρινο για χαρτί,
μπλε για εφημερίδες (στη Σουηδία το 75% των πωλήσεων των εφημερίδων γίνεται μέσω συνδρομών και κάθε σπίτι, έχει κάθε μέρα τουλάχιστον μία εφημερίδα) και
μαύρο για όλα τα υπόλοιπα.
Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί μία ακόμα κατηγορία που είναι τα μεγάλα αντικείμενα, παλιά έπιπλα, ηλεκτρικές συσκευές, στρώματα, κλαδέματα από τους κήπους και γυάλινα αντικείμενα.
Τα τελευταία χρόνια, όλα αυτά δεν τα μαζεύει κάποια υπηρεσία του δήμου αλλά οι ίδιοι οι πολίτες τα παραδίδουν συσκευασμένα με τον τρόπο που τους έχει υποδειχθεί στο Κέντρο Ανακύκλωσης της ReTuna. Ακόμα και με τον τίτλο του Κέντρου έπαιξαν οι αρχές για να κάνουν ελκυστικό το εγχείρημα. Re από το πρώτο συνθετικό της Ανα-κύκλωσης και Tuna από το δεύτερο συνθετικό της πόλης τους.
Σχολή επαγγελματικής επιμόρφωσης
Η ReTuna είναι ένα πλήρες κέντρο ανακύκλωσης σκουπιδιών. Υπάρχει ο χώρος αποθήκευσης, επιμέρους διαλογής και εργαστήρια συσκευασίας των ανακυκλώσιμων ειδών. Το πρωτοποριακό στοιχείο είναι ότι υπάρχουν εργαστήρια επισκευής των αναχρησιμοποιούμενων υλικών, τα οποία πωλούνται σε ειδική έκθεση – κατάστημα που υπάρχει μέσα στο Κέντρο.
Εκεί μπορεί να βρει κάποιος τραπέζια, καρέκλες αλλά και διακοσμητικά, φωτιστικά, είδη για τον κήπο και τον ελεύθερο χρόνο. Η δημιουργία της ReTuna έγινε αφορμή να αρχίσουν να λειτουργούν ειδικά τμήματα στη σχολή επαγγελματικής επιμόρφωσης για ενήλικες, που υπάρχει στην πόλη, όπου οι σπουδαστές εκπαιδεύονται για όλο τον κύκλο της επεξεργασίας απορριμμάτων και της πράσινης οικονομίας.
«Όταν ήρθα για πρώτη φορά εδώ, κανείς δεν ήξερε για το κέντρο ανακύκλωσης και το εμπορικό κέντρο και όταν το έμαθαν, σε κανέναν δεν άρεσε. Σε μια πόλη όπως αυτή, που πέρασε σοκ όταν έκλεισαν οι βιομηχανίες χάλυβα, οι άνθρωποι είναι καχύποπτοι σε κάθε αλλαγή, ειδικά σε κάτι τόσο ριζοσπαστικό όσο ένα εμπορικό κέντρο όπου όλα τα αγαθά αρχικά «δωρίζονται» από τους ανθρώπους της πόλης και στη συνέχεια μεταπωλούνται» είχε δηλώσει παλαιότερα η διευθύντρια του Κέντρου, Άννα Μπέργκστρεμ στην εφημερίδα The Guardian.
Από τότε που άρχισε το πλήρες πρόγραμμα ανακύκλωσης και άνοιξε το ReTuna, υπήρξε επιτυχία, με αποτέλεσμα να μην συσσωρεύονται τα οικιακά απόβλητα σε χώρους υγειονομικής ταφής και αντίθετα να δίνουν δεύτερη ευκαιρία ζωής στην πόλη του χάλυβα. «Παρά το γεγονός ότι απέχει 20 λεπτά με το αυτοκίνητο από το κέντρο της πόλης η ReTuna είναι γεμάτη από επισκέπτες και αγοραστές μεταχειρισμένων ειδών. Οι κάτοικοι της Εσκιλστούνα πάνε στην Γκαλερί. Ο τρόπος λειτουργίας όλων μας άρχισε να αλλάζει από την ημέρα που ανοίξαμε», προσθέτει η Άννα Μπέργκστρεμ.
Μεταξύ των επισκεπτών της ReTuna ήταν και μαθητές από ένα σχολείο από την Ινδία που ταξίδεψαν στη Σουηδία ειδικά για αυτόν τον λόγο. «Έμαθα για τη ReTuna από το διαδίκτυο, πρόκειται για μία εμπνευσμένη ενέργεια. Στην Ινδία, έχουμε τεράστιο πρόβλημα διαχείρισης των αποβλήτων όπου, καθώς αυξάνονται όσο αυξάνεται και ο πληθυσμός. Έφερα τους μαθητές μου εδώ επειδή μπορούμε να μάθουμε πολλά από ένα τέτοιο μέρος» είχε δηλώσει στη Guardian η δασκάλα τους, Σόνια Καμπέτε. Τον χώρο έχουν επισκευθεί επίσης μαθητές από τη Γαλλία, την Ιαπωνία ακόμη και την Αυστραλία.
Χρειάζεται πολιτική βούληση
Ο δήμος της Εσκιλστούνα προσπάθησε και έγινε παράδειγμα πράσινου μοντέλου ανάπτυξης. Σε αυτό το πλαίσιο, η αρχική ιδέα ήταν να δημιουργήσει ένα εμπορικό κέντρο που θα είχε και “κανονικά” καταστήματα, αλλά με μια σειρά καταστημάτων που θα πουλούσαν προϊόντα από επαναχρησιμοποιούμενα και ανακυκλωμένα υλικά. Στόχος, εκτός από την εμπορική κίνηση, ήταν να γίνουν τα καταστήματα αυτά σημεία αναφοράς ώστε το κοινό όχι μόνο να έχει τη γενική γνώση της ανακύκλωσης αλλά να έρχεται σε άμεση επαφή με αυτό που ονομάζεται «βιωσιμότητα και κυκλική οικονομία».
Οι πολιτικοί της τοπικής αυτοδιοίκησης αποφάσισαν να κάνουν την ιδέα πράξη και η κατασκευή του έργου άρχισε τον Αύγουστο του 2014. Η Γκαλερί Ανακυκλώσιμων προϊόντων «ReTuna» άνοιξε τις πύλες της στο κοινό στις 28 Αυγούστου 2015. Εκτός από την προσφορά επαναχρησιμοποιημένων προϊόντων, προϊόντων με ανακυκλώσιμα υλικά καθώς και την εξυπηρέτηση του στόχου της δημόσιας εκπαίδευσης σε θέματα περιβάλλοντος, η ReTuna έγινε αφορμή να δημιουργηθούν περισσότερες από 50 νέες θέσεις εργασίας, ενώ οι πωλήσεις του το 2018 έφεραν στην επιχείρηση έσοδα 1,2 εκατομμυρίων ευρώ. Το εμπορικό κέντρο έχει γίνει πόλος έλξης για ρεπορτάζ διεθνών μέσων ενημέρωσης, θέμα για ντοκυμαντέρ ενώ προσελκύει τουρίστες από όλο τον κόσμο.
Εδώ Γαλάτσι
Παρελήφθησαν από τον ΕΣΔΝΑ καφέ κάδοι για βιοαπόβλητα, βάφτηκαν μερικοί απ’ αυτούς μπλε για ανακυκλώσιμα και τέθηκαν στη διάθεση των Γαλατσιωτών.
Τι γνωρίζουν οι Γαλατσιώτες για την ανακύκλωση;
Τι είδους απόβλητα πέφτουν σ’ αυτούς του κάδους;
Πού καταλήγουν;
Την τύχη των κάθε είδους αποβλήτων του Γαλατσίου, καθώς και τις διακηρυγμένες θέσεις αλλά και την πρακτική του επί 9 χρόνια δημάρχου, Γιώργου Μαρκόπουλου, θα δούμε σε σειρά δημοσιευμάτων που θα ακολουθήσουν.
