Ανάρτηση του δημοσιογράφου Αργύρη Παναγόπουλου
Ο δρόμος της επιστροφής από την κεντρική Ευρώπη επέβαλε μια μικρή παραδρομή για μια επίσκεψη, μετά από πάρα πολλά χρόνια, στο μικρό χωριό των τριακοσίων, σήμερα, κατοίκων όπου γεννήθηκε ο Τίτο.
Τα δύο τρία καφέ που βρίσκονται στο κέντρο του χωρίου, λίγα μέτρα από το μόνο άγαλμα του Τίτο στην πρώην Γιουγκοσλαβία, ήταν κλειστά όχι εξαιτίας της ώρας αλλά εξαιτίας των γιορτών, αφού τέτοιες ημέρες ανεβαίνει ο πυρετός του καταναλωτισμού των εορτών και των δώρων και πέφτει ο πυρετός της «Γιουγκοσλαβονοσταλγίας», όπως αποκαλούν τα τελευταία χρόνια το πάθος πολλών ανθρώπων και κυρίως νέων για την ιστορία της πρώην Γιουγκοσλαβίας και του ιστορικού ηγέτη της.
Η αλήθεια είναι ότι κάθε γωνία της πρώην Γιουγκοσλαβίας είναι ακόμη γεμάτη με τις εθνικές σημαίες των κρατιδίων που τη διαδέχθηκαν, υπενθυμίζοντας ότι θα εθνικιστικά, φυλετικά, θρησκευτικά και άλλα πάθη όχι μόνο παραμένουν ισχυρά, αλλά και ότι είναι επικίνδυνα για να οδηγήσουν σε νέες εκρήξεις.
Παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια χιλιάδες άνθρωποι από όλες τις πρώην δημοκρατίες της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας συγκεντρώνονται στο Κούμροβετς της Κροατίας, λίγες εκατοντάδες μέτρα από τη Σλοβενία, για να γιορτάσουν για κάτι που δεν υπάρχει.
Η σημερινή Κροατία μάταια έχει απαγορεύσει εδώ και χρόνια στους συμμετέχοντες να κρατούν σημαίες της ενιαίας πρώην Γιουγκοσλαβίας ή να φορούν τη στολή του Λαϊκού Στρατού – ΙNA, γιατί αποτελούν τα δύο μεγάλα σύμβολα της συγκέντρωσης και των εκδηλώσεων που τη συνοδεύουν.
Σήμερα δεν υπάρχει πια ο Μιλόσεβιτς, ο Τούτζμαν και ο Ιζεζμπέκοβιτς, αλλά υπάρχουν εκατοντάδες μνημεία από τις σφαγές και τις καταστροφές του πολέμου που τροφοδότησαν, με τις οικογένειες να κλαίνε ακόμη τους δικούς τους νεκρούς και να αναθεματίζουν τους γείτονές τους που τους σκότωσαν.
Τριάντα χρόνια, σχεδόν, από το τέλος του πολέμου και τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ το 81% του κόσμου στη Σερβία θεωρεί ότι η διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας ήταν αρνητική για την χώρα, ποσοστό που υποχωρεί μόλις στο 77% ανάμεσα στους κατοίκους της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, που ζουν με τον εφιάλτη μιας νέας σύγκρουσης εξαιτίας των εντάσεων που παραμένουν. Ακόμη και στη Σλοβενία, που ήταν η πρώτη χώρα της πρώην Γιουγκοσλαβίας που μπήκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το 45% του κόσμου εκτιμά ως αρνητική τη διάλυση της ενιαίας χώρας που συμμετείχε στο Κίνημα των Αδεσμεύτων.
Ο Τίτο, μέσα στην εποχή και τα όριά του, είχε ένα όραμα, όχι μόνο για το δικό του δρόμο για το σοσιαλισμό, αλλά και για την αδελφοσύνη των λαών της πρώην Γιουγκοσλαβίας και του κόσμου. Η σημερινή ιστοριογραφία των κινητών αναφέρει πλέον τον Τίτο σαν έναν ακόμη κομμουνιστή δικτάτορα. Όταν όμως περνάω ακόμη τα σύνορα των δημοκρατιών της πρώην Γιουγκοσλαβίας έχω την αίσθηση ότι βρίσκομαι στην χώρα ενός μεγάλου συντρόφου.
Στην ίδια σειρά
Μια βραδιά έξω από την Τεχεράνη
