Γράφει ο Γιώργος Παπαζαχαρίου
Συμφωνημένος ορισμός για το τι συνιστά θρησκεία δεν υπάρχει. Σε αναζήτηση στο διαδίκτυο βρήκα σχετικά εύκολα 354 ορισμούς και αφορισμούς, που κινούνται ανάμεσα στο “Θρησκεία είναι το όπιο του λαού” και στο “Θρησκεία είναι το βάλσαμο της ψυχής”
Τα βασικά συστατικά της θρησκείας είναι η πίστη, η λατρεία, το ήθος και ο Ιερός φόβος. Το μέγεθος του φόβου του ανθρώπου για πιθανή τιμωρία από τον Θεό που λατρεύει, ποικίλει ανάλογα με την δομή της κοινωνίας, τον τόπο, την εποχή που ζει και από τον ίδιο τον χαρακτήρα και την ψυχολογική κατάστασή του.
Αβεβαιότητα επικρατεί και ως προς την ετυμολογία της λέξης.
Κατά τον Πλούταρχο η λέξη θρησκεία ετυμολογείται από τη λέξη Θρήσσα-Θρήσσαι, δηλαδή από τις μυημένες στα Καβείρια μυστήρια θράκισσες γυναίκες που καταλαμβάνονταν από ενθουσιασμό και ιερή μανία.
Παρεμφερής και η ετυμολογική προσέγγιση που βρίσκουμε στο Ετυμολογικό τό Μέγα τῆς Ἄννας Νοταρᾶ που τυπώθηκε το 1499 και στο λήμμα Θρησκεία διαβάζουμε: «Παρά τῶν Θρακῶν ἐπιμέλειαν τὴν πρὸς τὸ θεῖον καὶ τὴν Ὀρφέως ἱερουργίαν. Οὗτοι γὰρ πρῶτον ἐξεῦρον τὴν περί τὸ θεῖον εὔνοιαν».
Σύμφωνα με τη μελέτη του λόγιου κληρικού Δανιήλ Φιλιππίδη η ετυμολογία της λέξης «θρησκεία» προέρχεται από το σημιτικό deresh, που σημαίνει «ο δρόμος του Θεού». Τέλος, σύμφωνα με άλλη ετυμολογία, η λέξη θρησκεία, σχετίζεται με το ρήμα θρώσκω.
Ο Μαχάτμα Γκάντι ο μεγάλος Ινδός πνευματικός ηγέτης και πολιτικός, η επιρροή του οποίου ξεπέρασε τα όρια της χώρας αναφερόμενος στα περί Θρησκείας μας άφησε μεταξύ άλλων τα εξής:
Αυτοί που λένε πως η θρησκεία δεν έχει σχέση με την πολιτική, δεν ξέρουν τι είναι η θρησκεία. Η μη-βία προϋποθέτει διπλή πίστη: πίστη στον Θεό και πίστη στον άνθρωπο.
Για μένα οι διάφορες θρησκείες είναι όλες όμορφα λουλούδια από τον ίδιο κήπο ή κλαδιά από το ίδιο υπέροχο δέντρο. Επομένως, είναι όλες εξίσου αληθινές, αν και, επειδή προσλαμβάνονται και ερμηνεύονται με ανθρώπινα μέσα, εξίσου ατελείς.
Μ’ αρέσει ο Χριστός σας. Δεν μ’ αρέσουν οι χριστιανοί σας. Οι χριστιανοί σας είναι τόσο διαφορετικοί από τον Χριστό.
Στην πραγματικότητα υπάρχουν τόσες θρησκείες όσοι και άνθρωποι.
Πηγή: Οι «Λέξεις» εμπεριέχονται στα Βιβλία – Ημερολόγια του Γιώργου Παπαζαχαρίου «Ταξιδεύοντας με τις λέξεις» 2020 – 2024 που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ταξιδευτής και τις δημοσιεύουμε με την άδεια και του εκδότη, Κώστα Παπαδόπουλου και του Γιώργου Παπαζαχαρίου.
