Κείμενο Αγγέλικα Σαπουνά
Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία (πρωτότυπος τίτλος: A Christmas Carol) είναι νουβέλα του Καρόλου Ντίκενς που πρωτοδημοσιεύτηκε στις 19 Δεκεμβρίου 1843. Αναφέρεται στην ιδεολογική, ηθική και συναισθηματική μεταστροφή του παράξενου και τσιγκούνη Εμπενίζερ Σκρουτζ μετά την υπερφυσική επίσκεψη που δέχτηκε από τον πεθαμένο συνεταίρο του Τζέικομπ Μάρλεϋ και από τα φαντάσματα των Χριστουγέννων του Παρελθόντος, του Παρόντος και του Μέλλοντος. Η νουβέλα ήταν μια οικονομική απογοήτευση τα πρώτα χρόνια, αλλά αργότερα η επιτυχία και η αποδοχή τόσο από το κοινό όσο και από τους κριτικούς ήταν παγκόσμια και τεράστια.
Η «Χριστουγεννιάτικη Ιστορία» του Ντίκενς είναι ένα αφήγημα πολύ πιο πολυδιάστατο από μια ιστορία φαντασμάτων για παιδιά, κι ας προβάλλεται έτσι, ειδικά στις διασκευές για κινούμενα σχέδια και παιδικό θέατρο. Στο έργο του αυτό ο Ντίκενς καταγγέλλει με ρεαλιστική ακρίβεια τις σκληρές έως απάνθρωπες συνθήκες ζωής των φτωχών ανθρώπων της εποχής, ιδιαίτερα των σχετικά πρωτοεμφανιζόμενων μισθωτών υπαλληλικών στρωμάτων στις γκρίζες, πηγμένες στο καπνό των βιομηχανικών φουγάρων, γειτονιές των πόλεων, του Λονδίνου στην προκειμένη περίπτωση.
Παράλληλα, με πρωτοποριακή, για τα μέτρα της εποχής του ευαισθησία, ο Ντίκενς αναδεικνύει, επίσης, τη λειτουργία του ψυχικού τραύματος της παιδικής ηλικίας και της νεότητας στη διαμόρφωση του κεντρικού του χαρακτήρα, που έχει μεταθέσει όλο του το συναίσθημα στην επιδίωξη της ισχύος δια του χρήματος, αφού έχει ήδη ηττηθεί σε όλες τις υπόλοιπες διαστάσεις της ζωής.
Η σύνδεση της ψυχικής λειτουργίας με την κοινωνική πρωτοκαπιταλιστική λειτουργία και την γένεση της απανθρωπιάς είναι πραγματικά ιδιοφυής και, δυστυχώς, παντός καιρού. Όπως παντός καιρού –ελπίζουμε– είναι πάντα και η ουτοπία της ισότητας, της ελευθερίας και του σεβασμού όλων των ανθρώπινων όντων, που με μαεστρία προβάλλει και υπερασπίζεται ο Ντίκενς και σ’ αυτό το διήγημά του, το μακρινό 1843.
Ο παρακάτω διάλογος είναι αποκαλυπτικός:
(Πλούσιος ανικανοποίητος Σκρουτζ): — Άκου κει «Καλά Χριστούγεννα!». Και τι λόγο έχεις να ’σαι χαρούμενος; Ποιο δικαίωμα να ’σαι ευτυχισμένος; Είσαι δα αρκετά φτωχός! … Καλά Χριστούγεννα! Ξορκισμένα να ‘ναι τα Χριστούγεννα! Και σάμπως δεν είναι για σένα τα Χριστούγεννα μια εποχή που πρέπει να πληρώνεις λογαριασμούς δίχως να ‘χεις λεφτά; Μια εποχή που σε βρίσκει ένα χρόνο μεγαλύτερο κι ούτε μια στάλα πλουσιότερο; Μια εποχή που κάνεις τους ισολογισμούς σου και βρίσκεις ότι ζημιώνεις; Αν ήταν στο χέρι μου, συνέχισε αγανακτισμένος, τον κάθε ηλίθιο που τριγυρίζει λέγοντας με το παραμικρό «Καλά Χριστούγεννα» θα τον έβαζα να βράσει μέσα στην ίδια του την πουτίγκα και να θαφτεί μ’ ένα παλούκι από λιόπρινο χωμένο στην καρδιά του. Έτσι θα ‘πρεπε!
(Φτωχός ανηψιός του): — Yπάρχουν, υποθέτω, πολλά πράγματα που θα μπορούσα να ’χα δει καλό, μα δεν επωφελήθηκα, απάντησε ο ανιψιός. Κι ανάμεσα στ’ άλλα, είναι και τα Χριστούγεννα. Όμως, είμαι βέβαιος πως πάντα τα συλλογιζόμουν, χώρια από το σεβασμό που τους έπρεπε για το ιερό τους όνομα και την προέλευση —αν είναι, βέβαια, δυνατόν κάτι που ανήκει σ’ αυτά να το βλέπεις ξεχωριστά— σαν μια εποχή καλή, ευχάριστη. Μια εποχή όλο καλοσύνη και συμπόνια, φιλευσπλαχνία και χαρά. Η μόνη απ’ όσες ξέρω μέσα στο μακρύ ημερολόγιο του χρόνου όπου άντρες και γυναίκες, σαν μια ψυχή, ανοίγουν λεύτερα τις καρδιές τους και αναλογίζονται τους άλλους σαν πραγματικούς συνταξιδιώτες προς τον τάφο, κι όχι σαν μια άλλη ράτσα πλασμάτων που έχουν διαφορετικό προορισμό. Γι’ αυτό, θείε, μ’ όλο που ποτέ δεν έβαλα μήτε ένα κομματάκι χρυσό ή ασήμι στην τσέπη μου, πιστεύω πως μου έκαναν καλό και πως θα μου κάνουν. Για τούτο λέω: ας είναι ευλογημένα!
Ακούστε την ιστορία
Δείτε την ταινία
Διαβάστε την ιστορία
Άλλες προσφορές από το Καμίνι
Ελληνική Λογοτεχνία
Ανδρέας Καρκαβίτσας: Ο ζητιάνος
Ζαχαρία Παπαντωνίου: Τα Ψηλά Βουνά
Μανόλης Αναγνωστάκης: Το περιθώριο
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: Χαλασοχώρηδες
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: Οι έμποροι των εθνών
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: Η Φόνισσα
Ψυχάρης: Ο Αντάρτης (απὸ τη ζωή μου)
Βαρτουή: Νουβέλα της Άννης Νούνεση
Ανθολόγιο θεμάτων Σολωμικής ποίησης
Τάσουλας ήτοι αι εν Ελλάδι βουλευτικαί εκλογαί – Θέατρο
Ο υποψήφιος βουλευτής και οι τραμπούκοι – Θέατρο
Ξένη Λογοτεχνία
Αντόν Τσέχωφ: 39 διηγήματα στο περιοδικό Μπουκέτο
Τζορτζ Όργουέλ: Η φάρμα των ζώων
Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα: Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας
Το ανθολόγιο των κακών Αμερικανών
Φρίντριχ Ένγκελς: Οι κουρσάροι
Λέων Τολστόι: Οι τελευταίες στιγμές ενός κατάδικου
Φιοντόρ Ντοστογέφσκι: Ο ηλίθιος
Τζων Στάινμπεκ: Το Μαργαριτάρι
Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ: Ο μικρός πρίγκιπας
Ειδικά θέματα
Εφημερίδα Η Εποχή: Δοκιμαστικό τεύχος 0
Ιδιωτικοποίηση του νερού, όπου έγινε απέτυχε
Τέσσερα εγχειρίδια για το Μεσανατολικό
Κόμιξ
Πολυτεχνείο αλήθειες και ψέματα
Προσφορές με θέματα της Αριστεράς
Μέλπω Αξιώτη: Απαντήσεις σε πέντε ερωτήματα
Βασίλης Νεφελούδης: Ντοκουμέντο
Η ιστορία του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος PCI
Μαρξ = Ένγκελς: Η Ελλάδα, η Τουρκία και το Ανατολικό Ζήτημα
Το κόκκινο βιβλιαράκι των μαθητών
Ιστορία του Μπολσεβικισμού -Τροτσκισμού στην Ελλάδα
Παντελής Πουλιόπουλος: Ένας διανοούμενος επαναστάτης
Δημήτρης Γληνός: Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ
Ερικ Χομπσμπάουμ: Μνήμες της Βαϊμάρης
Προσφορές με θέμα το ΚΚΕ Εσωτερικού:
Τι είναι και τι θέλει το ΚΚΕ Εσωτερικού
Προβλήματα πολιτικής και ιδεολογίας
Πρόγραμμα Δημοκρατικής Διεξόδου
Γιατί δύο κομμουνιστικά κόμματα
Η απολογία του Μπάμπη Δρακόπουλου
Προσφορές με θέμα την ελληνική Επανάσταση 1821
Γιάννης Κορδάτος: Η κοινωνική σημασία της Ελληνικής επανάστασης
Ανωνύμου του Έλληνος: Ελληνική Νομαρχία
Στρατηγός Μακρυγιάννης: Απομνημονεύματα
